Kontaktörlerin genel görevi, bobine elektrik verildiğinde kapalı durumdaki kontakları açması, açık durumda olan kontakları da kapatmasıdır. Farklı anahtarlama teknikleriyle devreleri kesen kontaktörlerin farklı çeşitleri bulunuyor.
Kontaktör Çeşitleri Nelerdir?
Endüstride kullanılan üç çeşit kontaktör bulunuyor. Bunlar; mekanik, elektronik ve vakum kontaktörlerdir.
Doğru kontaktör seçimi yapabilmeniz için bu üç çeşidi de iyi bilmeli ve kullandığın makinelerin ihtiyacını karşılayacak kontaktörü seçmelisiniz.
Mekanik kontaktörler, sektörde ilk kullanılan araçlardır. Yapısal bakımdan, demir nüve ve bobin kullanılarak yapılmışlardır. Bütün açma-kapama işlemlerini bobin yürütüyor. Devreye paralel bağlanıp, şebekeden besleniyor. Bobine uygulanan gerilimle kontaktörün uzaktan kumandası sağlanmış oluyor.
Elektronik kontaktörler, yapılarında mekanik olarak hareketli parça bulundurmuyorlar. Tamamen elektriksel olarak çalışıyorlar. Devre kesiciler tristör kontrollü olarak çalışıyorlar. Bu devre kesiciler sadece sinüs eğrisinin zaman eksenini kestiği sıfır noktalarda devreye giriyor veya çıkıyorlar. Bu sayede daha kaliteli bir devre elemanı özelliği gösteriyorlar. Elektrik bazlı çalıştığı için daha hızlı açma/kapama özelliği gösterirler.
Vakum kontaktörler, dayanıklılık ve güvenilirlik esasına göre çalışırlar. Aşınma ve arızalara karşı bu devre kesiciler, kesme işlemini havasız bir ortamda gerçekleştirirler. Böylelikle olası bir patlama ya da yanmaya karşı da sisteminiz koruma altına alınmış oluyor.
Doğru Kontaktör Seçimi Nasıl Yapılmalıdır?
Kontaktör seçiminizi yapmadan önce bobin gerilimini bilmeniz gerekiyor. Kontaktörün son iki hanesi bobin geriliminin kodunu belirliyor. Örneğin “M7” ile bitiyorsa 220 V AC anlamına geliyor. Bir diğer önemli husus da AC-3 veya AC-1 akımının kaç amper olduğunu bilmelisiniz. AC-3 ve AC-1 uygulama sınıfı demek oluyor.
Kontaktör seçimi yaparken şu hususları da göz önünde bulundurmalısınız;
1- Kontakların açıp kapama ömrü
2- İşletme akımı (le)
3- İşletme gerilimi (Ue)
4- Kesilebilecek akım (lc)
5- Bobin gerilimi
6- Çalışma türü
7- Kullanma sınıfı